Polityka handlowa - czyli jak Unia chroni swój rynek
| 24.10.2009 | Autor: Radosław Fellner | [ 0 komentarzy ] |
Polityka handlowa zapewnia swobodę obrotu towarami.
Źródło: Komisja Europejska - Dział Audiowizualny
- Chcesz pozyskać fundusze unijne?
- Złóż zapytanie ofertowe! >>
- Podobne tematy:
- Komisja zaleca przedłużenie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych
- KE: postępowanie wyjaśniające ws. podatku od sprzedaży detalicznej w Polsce
- Polskie firmy i ich hity eksportowe
- Unia Europejska - inne artykuły:
- Wydatki na reklamę w Polsce i w innych krajach europejskich
- Czwarta edycja Konkursu Lingwistycznego „Tłumacze na start”
- Sejm przyjął uchwałę w sprawie CETA
Początkom wspólnoty przyświecały idee harmonijnego rozwoju handlu, zniesienia ograniczeń i obniżenia barier. Do urzeczywistnienia, wymagały skoordynowanych działań. Tak powstała polityka handlowa.
Rozwijające się relacje handlowe i gospodarcze z państwami spoza Wspólnoty i organizacjami międzynarodowymi wymagały uregulowań prawnych w kwestii obrotu towarowego produktami przemysłowymi, handlu usługami i ochrony własności intelektualnej. Od 1970 toku polityka handlowa została wydzielona i włączona jako odrębna do kompetencji Unii.
Artykuły od 131 do 134 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską wyznaczają dwa cele: wewnętrzne i zewnętrzne. Wewnętrzne zabezpieczają jednolity rynek. Zewnętrzne zakładają współpracę z partnerami spoza Unii oraz krajami biedniejszymi, a także rozwój kontaktów gospodarczych w formie stref wolnego handlu, unii celnych i postępowań preferencyjnych. Realizacji celów sprzyja współpraca służb celnych. Kraje udzielają sobie wzajemnej pomocy administracyjnej, technicznej, wymieniają informacje i walczą z przestępstwami w ramach regionalnych porozumień.
Naczelna zasadą polityki handlowej jest swoboda przywozu. Oznacza to, że każdy kraj może swobodnie sprowadzać towary z zewnątrz. Może ona zostać ograniczona tylko w ściśle czasowo i zakresowo wyznaczonych ramach, jako tzw. uwarunkowana protekcja. Zasada swobodnego eksportu oznacza brak ceł na artykuły wywozowe. Wyjątkiem jest licencjonowanie eksportu i nadzór statystyczny. Występują one w przypadku niedoboru podstawowych produktów na rynku wewnętrznym Unii, celem zatrzymania wywozu towarów deficytowych. Ochrona własnego rynku może przybierać postać kontroli. Chodzi mi. in. o kontrolę wywozu dóbr kultury i dóbr podwójnego zastosowania (czyli takich, które mogą posłużyć zarówno do celów cywilnych jak i wojskowych) oraz nadzór w ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
Pierwszym instrumentem są cła we wspólnej taryfie celnej. Art. 23 TWE zakazuje ceł przywozowych i wywozowych między państwami członkowskimi, jak również zakłada przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami trzecimi. Istnieją dwa rodzaje opłat: cła konwencyjne wynikające ze zobowiązań w ramach rund negocjacyjnych z, np. Światową Organizacją Handlu - WTO, oraz cła autonomiczne. Te ostatnie są wyznaczane niezależnie od zobowiązań wobec WTO, a dotyczą surowców i półproduktów z wykorzystaniem kwoty taryfowej, która określa ilość dóbr importowych.
Drugim instrumentem są preferencje celne. Obejmują one: ulgi dla ściśle określonych kwot importowych w ramach umów, jednostronne koncesje celne, a także preferencje celne na zasadzie wzajemności (Andora i San Marino).
Trzecim instrumentem są cła importowe. Gdy import szkodzi europejskim producentom lub rynek wewnętrzny jest zagrożony, wtedy Komisja Europejska podejmuje decyzję o wprowadzeniu środków ochrony. Takimi środkami są: zmiany okresu ważności przyznanych licencji, ustalenie kontyngentów importowych, nadzór statystyczny, kontrole uprzedzające – ilościowe i jakościowe. O ile poszczególne metody nie są zbyt restrykcyjne, nie można pominąć faktu, że zgodnie z zasadą niedyskryminacji, wprowadzenie środka nadzoru w stosunku do jednego państwa członkowskiego WTO, to wprowadzenie kontroli względem wszystkich krajów należących do organizacji.
Polityka handlowa to również wszelkie działania mające na celu zwalczanie dumpingu. Jeżeli Komisja Europejska uzna, że występuje dumping, wtedy wprowadza na czas dochodzenia cło tymczasowe trwające 6 miesięcy. Jeśli okaże się, że państwo sprzedawało towary za granicę po cenie niższej niż krajowa, Unia Europejska nakłada cło ostateczne na 5 lat.
Subsydium jest ostatnim instrumentem polityki handlowej. Czasem zdarza się, że rządy krajów trzecich wspierają finansowo eksport swoich towarów do Unii, czyli subwencjonują przedsiębiorstwa. W takim przypadku Unia Europejska nakłada cło wyrównawcze, które oparte jest na wyliczeniu korzyści jakie uzyskał kraj trzeci, a jakie szkody w okresie subsydiowania poniósł kraj członkowski Unii. Przeciwieństwem są subsydia eksportowe stosowane do produktów objętych Wspólną Polityką Rolną. Wspólnota koordynuje eksport mleka, produktów mlecznych, owoców i warzyw z państw członkowskich.
Cele polityki handlowej
Artykuły od 131 do 134 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską wyznaczają dwa cele: wewnętrzne i zewnętrzne. Wewnętrzne zabezpieczają jednolity rynek. Zewnętrzne zakładają współpracę z partnerami spoza Unii oraz krajami biedniejszymi, a także rozwój kontaktów gospodarczych w formie stref wolnego handlu, unii celnych i postępowań preferencyjnych. Realizacji celów sprzyja współpraca służb celnych. Kraje udzielają sobie wzajemnej pomocy administracyjnej, technicznej, wymieniają informacje i walczą z przestępstwami w ramach regionalnych porozumień.
Zasady
Naczelna zasadą polityki handlowej jest swoboda przywozu. Oznacza to, że każdy kraj może swobodnie sprowadzać towary z zewnątrz. Może ona zostać ograniczona tylko w ściśle czasowo i zakresowo wyznaczonych ramach, jako tzw. uwarunkowana protekcja. Zasada swobodnego eksportu oznacza brak ceł na artykuły wywozowe. Wyjątkiem jest licencjonowanie eksportu i nadzór statystyczny. Występują one w przypadku niedoboru podstawowych produktów na rynku wewnętrznym Unii, celem zatrzymania wywozu towarów deficytowych. Ochrona własnego rynku może przybierać postać kontroli. Chodzi mi. in. o kontrolę wywozu dóbr kultury i dóbr podwójnego zastosowania (czyli takich, które mogą posłużyć zarówno do celów cywilnych jak i wojskowych) oraz nadzór w ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
Instrumenty
Pierwszym instrumentem są cła we wspólnej taryfie celnej. Art. 23 TWE zakazuje ceł przywozowych i wywozowych między państwami członkowskimi, jak również zakłada przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami trzecimi. Istnieją dwa rodzaje opłat: cła konwencyjne wynikające ze zobowiązań w ramach rund negocjacyjnych z, np. Światową Organizacją Handlu - WTO, oraz cła autonomiczne. Te ostatnie są wyznaczane niezależnie od zobowiązań wobec WTO, a dotyczą surowców i półproduktów z wykorzystaniem kwoty taryfowej, która określa ilość dóbr importowych.
Drugim instrumentem są preferencje celne. Obejmują one: ulgi dla ściśle określonych kwot importowych w ramach umów, jednostronne koncesje celne, a także preferencje celne na zasadzie wzajemności (Andora i San Marino).
Trzecim instrumentem są cła importowe. Gdy import szkodzi europejskim producentom lub rynek wewnętrzny jest zagrożony, wtedy Komisja Europejska podejmuje decyzję o wprowadzeniu środków ochrony. Takimi środkami są: zmiany okresu ważności przyznanych licencji, ustalenie kontyngentów importowych, nadzór statystyczny, kontrole uprzedzające – ilościowe i jakościowe. O ile poszczególne metody nie są zbyt restrykcyjne, nie można pominąć faktu, że zgodnie z zasadą niedyskryminacji, wprowadzenie środka nadzoru w stosunku do jednego państwa członkowskiego WTO, to wprowadzenie kontroli względem wszystkich krajów należących do organizacji.
Polityka handlowa to również wszelkie działania mające na celu zwalczanie dumpingu. Jeżeli Komisja Europejska uzna, że występuje dumping, wtedy wprowadza na czas dochodzenia cło tymczasowe trwające 6 miesięcy. Jeśli okaże się, że państwo sprzedawało towary za granicę po cenie niższej niż krajowa, Unia Europejska nakłada cło ostateczne na 5 lat.
Nierynkowe praktyki
Subsydium jest ostatnim instrumentem polityki handlowej. Czasem zdarza się, że rządy krajów trzecich wspierają finansowo eksport swoich towarów do Unii, czyli subwencjonują przedsiębiorstwa. W takim przypadku Unia Europejska nakłada cło wyrównawcze, które oparte jest na wyliczeniu korzyści jakie uzyskał kraj trzeci, a jakie szkody w okresie subsydiowania poniósł kraj członkowski Unii. Przeciwieństwem są subsydia eksportowe stosowane do produktów objętych Wspólną Polityką Rolną. Wspólnota koordynuje eksport mleka, produktów mlecznych, owoców i warzyw z państw członkowskich.
