Wspólna Polityka Zagraniczna I Bezpieczeństwa

Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa została utworzona na mocy Traktatu o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht). Następnie postanowienia te zostały zmienione na podstawie Traktatu Amsterdamskiego i Traktatu Nicejskiego.

Zasady WPZiB

Istnieją trzy główne zasady WPZiB – tożsamość, spójność, solidarność. Tożsamość UE jest umacniana w dwóch obszarach:

• poprzez realizację WPZiB UE potwierdza swoją tożsamość na arenie międzynarodowej. Traktat Nicejski wprowadził do TUE stwierdzenie: „Unia określa i realizuje WPZiB”. Jest to ważna zmiana, gdyż wcześniej cel ten realizowały państwa członkowskie.
• Spójność i solidarność została określona przez TUE, po zmianach wprowadzonych przez TA. Państwa członkowskie mają „aktywnie i bez żadnych zastrzeżeń” popierać WPZiB, a wszystko to ma się odbywać „w duchu lojalności i wzajemnej solidarności”. Poza tym mają współpracować w celu „umacniania i rozwijania wzajemnej solidarności politycznej”, a także powstrzymać się od działań sprzecznych z interesami UE i takich, które mogłyby zaszkodzić jej skuteczności w relacjach na arenie międzynarodowej (źródło: TUE, art.12).

Cele WPZiB

• ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów, niezawisłości i integralności UE, zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych
• umacnianie bezpieczeństwa UE we wszelkich formach
• utrzymanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych oraz zasadami Aktu końcowego z Helsinek i celami Karty Paryskiej, w tym z zasadami dotyczącymi granic zewnętrznych
• popieranie współpracy międzynarodowej
• rozwijanie oraz umacnianie demokracji i państwa prawnego oraz poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności (źródło: TUE, art.11. Ust.1).

Instrumenty działania WPZiB

• zasady i ogólne wytyczne
• wspólne strategie
• wspólne działania
• wspólne stanowiska
• umacnianie współpracy państw członkowskich ( TUE, art.12).

Organy WPZiB

Organami WPZiB są instytucje WE. Wyjątkiem jest Rada Europejska, która odgrywa samodzielną rolę w II filarze i która ustala zasady i ogólne wytyczne WPZiB oraz podejmuje decyzje w sprawie stopniowego uzupełniania WPZiB „wspólną polityką obronną, która mogłaby doprowadzić do wspólnej obrony” (źródło: TUE, art. 17)

Pozostałe organy WPZiB to:

• Rada do spraw Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych (działa w składzie ministrów spraw zagranicznych)
• Parlament Europejski
• Komisja Europejska
• Wysoki Przedstawiciel do spraw WPZiB
• Komitet Stałych Przedstawicieli

Organy WPZiB sui generis, czyli nieokreślone to:

• Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa
• Jednostka planowania strategicznego i wczesnego ostrzegania
• Korespondenci europejscy
• Specjalni przedstawiciele

Więcej o organach WPZiB możecie przeczytać w artykule:
Wspólna Polityka Zagraniczna I Bezpieczeństwa: Organy

Finansowanie WPZiB na podstawie Traktatu o Unii Europejskiej częściowo było pokrywane z budżetu WE. Zmiany wprowadzone przez TA mówią, że z budżetu WE pokrywane są oprócz wydatków administracyjnych, także wydatki operacyjne związane z wprowadzaniem w życie postanowień WPZiB, z wyjątkiem wydatków w zakresie wojskowości i polityki obronnej.
Wydatki, które nie są pokrywane z budżetu WE, finansują państwa członkowskie według kryterium produktu krajowego brutto.

Na podstawie:
J. Barcz, „Prawo UE. Zagadnienia systemowe”, 2003;
Traktat o Unii Europejskiej, Maastricht, 1 listopada 1993

• PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:
  
• >> Traktaty zmieniające istotę głównego Traktatu o Unii Europejskiej
• >> Rosja a UE: Szczyt w Brukseli - przełom czy nihil novi?
• >> Wydatki na reklamę w Polsce i w innych krajach europejskich
• >> Komisja zaleca przedłużenie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych

• TAGI:
• polityka zagraniczna
• ,
• Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
• ,
• Traktat Amsterdamski
• ,
• Traktat Nicejski
• ,
• WPZiB
• ,
• Wysoki Przedstawiciel
 
• KRAJE:
• Unia Europejska