Kompetencje Sejmu i Senatu a Parlament Europejski – porównanie
05.05.2009 | Autor: Konto Usunięte | [ 1 komentarz ] |
- Chcesz pozyskać fundusze unijne?
- Złóż zapytanie ofertowe! >>
- Podobne tematy:
- Komisja zaleca przedłużenie tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych
- KE: postępowanie wyjaśniające ws. podatku od sprzedaży detalicznej w Polsce
- Tablica wyników dla rynków konsumenckich 2016
- Unia Europejska - inne artykuły:
- Wydatki na reklamę w Polsce i w innych krajach europejskich
- Czwarta edycja Konkursu Lingwistycznego „Tłumacze na start”
- Sejm przyjął uchwałę w sprawie CETA
Czy Parlament Europejski ma takie same kompetencje jak parlamenty narodowe? Czy różni się czymś od polskiego Sejmu i Senatu? Czy te dwa parlamenty są podobne, czy jednak któryś ma większą władzę? Po przeczytaniu tego artykułu, wszystko stanie się jasne.
Funkcja ustawodawcza parlamentu
Polski parlament ma prawo stanowienia ustaw jako powszechnie obowiązujących aktów prawnych. Sejm rozpatruje projekt ustawy, a następnie kieruje do Senatu, który po wniesieniu swoich poprawek odsyła ustawę z powrotem do Sejmu. Ostateczny głos ma Prezydent, który może, ale nie musi podpisać ustawy. Jeżeli jednak jej nie podpisze, a ustawa zostanie ponownie uchwalona przez Sejm, wówczas Prezydent nie ma wyboru i musi taki akt prawny podpisać. Parlament Europejski pełni podobną funkcję, ale jest ona dużo bardziej okrojona. Spośród pięciu procedur legislacyjnych, jedynie w przypadku procedury współpracy i współdecydowania, jego władza jest większa, gdyż w obu tych przypadkach ma on prawo weta. Jednakże ostateczną decyzję o uchwaleniu ustawy, w przypadku procedury współpracy podejmuje Rada Unii Europejskiej, ponieważ nawet w sytuacji weta Parlamentu, Rada UE może jednomyślnie uchwalić akt prawny. W sytuacji, gdy stosowana jest procedura współdecydowania i nie ma zgody wszystkich instytucji na dany akt prawny, Parlament uczestniczy w posiedzeniach Komisji Pojednawczej i wówczas, gdy nie uda się osiągnąć porozumienia między Parlamentem a Komisją Europejską, akt prawny nie może zostać przyjęty. Podsumowując, w zakresie władzy ustawodawczej Sejm i Senat posiadają pełnię praw do stanowienia aktów prawnych, natomiast ich europejski odpowiednik pełni raczej rolę opiniodawcy i konsultanta danej ustawy. Oba parlamenty mają prawo do inicjatywy ustawodawczej, a także biorą udział w uchwalaniu budżetu.
Funkcje kontrolne
Oba parlamenty mają prawo kontrolowania podległych im instytucji. Parlament Europejski sprawuje kontrolę polityczną nad Komisją Europejską, która musi przedstawiać coroczne sprawozdania ze swojej działalności, a także odpowiadać na pytania europosłów. Rada Europejska także musi przedstawiać sprawozdania ze swoich posiedzeń i z postępu integracji. Kontroli podlega również Europejski Bank Centralny.
Polski Sejm sprawuje kontrolę nad rządem, który ma obowiązek przedstawiać coroczne sprawozdania z wykonania budżetu oraz raport o stanie zadłużenia państwa, a także odpowiadać na pytania posłów. Polski parlament pełni również tzw. kontrolę problemową, który dotyczy różnych dziedzin życia i polityki. Sejm jednak nie musi wypowiadać się w tych sprawach, może zasugerować pewne rozwiązania, ale także może tylko wysłuchać oświadczenia i pozostawić sprawę. Jeśli wyda sugestie (tzw. dezyderaty), wówczas adresowane są one do konkretnych osób np. Rada Ministrów, Prezes NIK, prezes NBP, a osoby te muszą się do nich ustosunkować. Elementem kontroli rządu są również kierowane do Premiera lub poszczególnych ministrów, interpelacje i zapytania poselskie, a także pytania w kwestiach bieżących.
Funkcje związane z powoływaniem i funkcjonowaniem innych organów
Zarówno polski jak i europejski parlament mają prawo powoływania komisji śledczych, w celu wyjaśnienia danej sprawy. Europarlament zatwierdza skład Komisji Europejskiej i jej przewodniczącego, może również ich odwołać. Poza tym uczestniczy w powoływaniu członków Trybunału Obrachunkowego i Dyrektorium EBC. Sejm natomiast uczestniczy w powoływaniu rządu oraz wybiera Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu, Prezesa NIK, Prezesa NBP, Rzecznika Praw Dziecka, Prezesa IPN. Oba parlamenty mianują Rzecznika Praw Obywatelskich.
Przy pisaniu artykułu korzystałam z „Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe”, pod red. J. Barcza, Warszawa 2003 oraz z Konstytucji RP 02.04.1997
emilia
2015-11-25, 17:55
Parlament europejski nie ma prawa inicjatywy ustawodawczej. moze jedynie apelować do komisji